Хөрөнгө оруулалт ба лидер байхын “урлаг”

Андрей Зотов (“ADJ Consulting” компанийн удирдагч)

Манай компани хөрөнгө оруулалтын  зөвлөх үйлчилгээний зах зээлд 10 дахь жилдээ ажиллаж байна. Бид аливаа бизнест дүн шинжилгээ хийж, цаашдын хөгжлийн төлөвлөгөөгөө боловсруулахад нь оролцдог гэх үү дээ.  Жил бүр бид 100 гаруй төсөл судалдаг боловч 20 орчмыг нь л ажил хэрэг болгодог бөгөөд тэдэнд хөрөнгө оруулагч олж өгдөг юм. Сонголт хийхдээ манай компани таван зүйлийг харгалзан үздэг бөгөөд энэ удаад гол асуудлыг буюу лидер ямар байх хэрэгтэйг товч танилцуулъя.

Ямарваа нэг төслийг бодож олсон, зохион байгуулсан, амьдралд хэрэгжүүлэхээр зорьсон нэг хүн байдаг. Хэрэв төслийг машин гэж үзвэл тэр хүн хөдөлгүүр нь гэсэн үг. Хөрөнгө оруулагчдын дунд ерөнхий стейкхолдер (хувь эзэмшигч) гэдэг үг ч бий.  Гэхдээ энэ нь этгээд сонсогддог, тэгээд ч англи үг болохоор бид “лидер” гэж тэр хүнийг нэрлэе. 

Уул уурхайн орлогоороо урлаг соёлоо услая

“Тоглоомын түүх III” хүүхэлдэйн киноны орлого  тэрбум ам.долларт хүрсэн гэнэ. Канадын “Royal Tyrrell Museum” палеонтолгийн музей өнгөрсөн онд 10 сая дахь үзэгчээ хүлээж авчээ. Урлаг соёлын салбар эдийн засгийн ямар их үр өгөөжтэйг харуулах энэ мэт мэдээлэл хөвөрч  байх зуур монголчууд уул уурхай даган урсан орж ирж буй мөнгөө хэрхэн зарцуулах тухай ярилцах аж. Төрийн соёрхолт хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноров гуай “Эрдэс баялгийн орлогоосоо соёл урлагаа хөгжүүлэхэд зарцуулъя. Монголд дэлхийд үнэлэгдэхүйц уран бүтээлчид бий. Өндөр хөгжилтэй орнуудад төрсөн бол дороо нэрд гарчихаар хүмүүс байна. Гагцхүү монгол хүний оюуны чадавхûг дэлхийн тавцанд гаргахын тулд хүний хөгжилд анхаарах цаг нэгэнт иржээ” хэмээн Монголын эдийн засгийн форумын үеэр тэмдэглэсэн юм.

“Хүн чанар” ажилд авна

“Ажилд урьж байна”, “Vacancy notice”... Ийм гарчиг өдөр тутмын сонинуудын нийт сурталчилгааны талаас илүү хувийг эзэлж байгааг анзаарсан уу? Үүний зэрэгцээ зурагтаар, радиогоор, интернэтээр ажилд авах зар хөвөрсөөр. Олон улсын байгууллагуудаас эхлээд барилга, банк, уул уурхай, хүнс, хөдөө аж ахуй, мэдээлэл технологийн компаниуд ажиллах хүчний эрэлд хэчнээн их цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө зарцуулж байна вэ? Хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслүүдийн хувьд гол орлого нь болоод буй “Ажилд шалгаруулж авна” гэсэн заруудыг уншаад үзэхнээ захирлаас эхлээд засварчин хүртэл эрэлт хэрэгцээтэй байна. Хаа сайгүй ажилтан хайж байна. Гэтэл ажил эрхлэлтийн түвшин нэмэгдэхгүй байгаа нь гайхалтай бус уу?

“ЭВ САНААНЫ НЭГДЭЛ” ХЭМЭЭХ ТӨРИЙН ЛУЙВАР

Иргэн та юуны тулд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлдөг вэ? Эрүүл саруул, эрч хүчтэй байхдаа хуримтлал үүсгээд, өвдөж зовж, хөгшрөх үедээ түүнээсээ авахын тулд бус уу? Үүний л тулд нийгмийн даатгал оршдог. Сар бүр таны цалингийн 10 хувийг, ажил олгогчоос тань ахиад 10 хувийг нийгмийн даатгалын шимтгэлд авдаг. Таны хөдөлмөрлөөд олсон орлогын 20 хувийг төр буцааж өгөх нөхцөлтэйгээр авч байгаа хэрэг. Энэ хураамжийн нэг хувийг таны тэтгэмжид, дөрвөн хувийг эрүүл мэндийн даатгалд, нэг хувийг ажилгүйдлийн даатгалд, үлдсэн 14 хувийг тэтгэврийн даатгалд суутгаж байгаа юм. Та орлогынхоо 20 хувийг 30-35 жилийн турш cap бүр хураалгана...